Bonje met de buren

De zomer is weer begonnen. Hopelijk brengt de zomer ons mooi weer om thuis van de tuin te genieten. Lekker zonnen, een drankje met vrienden drinken op het terras of gezellig de barbecue met de familie aansteken. Alle reden om te zorgen dat uw tuin er weer gelikt bij ligt.

Naast veel plezier kan dit echter ook tot grote problemen leiden. Het komt namelijk nogal eens voor dat er tussen buren problemen ontstaan over de werkzaamheden die buren over en weer in de tuin verrichten. Soms laait het conflict zelfs zo hoog op dat het resulteert in een ware burenruzie. Het is goed zoiets te voorkomen. Daarom zal ik in deze column aandacht besteden aan de meest voorkomende problemen die tussen buren kunnen spelen.

Met stip staat als oorzaak van burenruzies op nummer 1 de zogenaamde “overhangende takken problematiek”. Het komt nogal eens voor dat buren takken van hun bomen of struiken over het perceel van hun buren heen laten groeien. Dit hoeft uiteraard geen bezwaar te zijn, maar soms wordt het al te gortig. Meestal zal de ene buur de andere hierop aanspreken en wordt er wat aan gedaan. Als het niet zo is, kan dit de aanleiding zijn tot een vervelende burenruzie. Wanneer u in een dergelijke situatie verstrikt dreigt te raken, dient u op basis van de wet uw buurman te vragen de takken terug te snoeien. Allereerst kunt u dit natuurlijk face to face aan de buren vragen. Mochten ze dan weigeren dan adviseer ik u dit schriftelijk te doen om bewijsproblemen in de toekomst te voorkomen. Wanneer de buren vervolgens niet tot het terugsnoeien overgaan, bent u als uitgangspunt op basis van de wet bevoegd de takken zelf terug te snoeien. Door zelf de heggenschaar ter hand te nemen, kunt u zo’n probleem dus relatief simpel oplossen. Of de verstandhouding met de buren daardoor wordt verbeterd, is uiteraard een andere vraag.

Ook een haag tussen twee buurpercelen geeft vaak aanleiding tot hoogoplopende discussies. Vaak gaat het daarbij om de vraag waar een haag dan geplant mag worden. Als de haag niet door de buren gezamenlijk wordt geplaatst, bepaalt de wet dat er een afstand van 50 cm tot de erfgrens aangehouden moet worden. Als uw buurman een haag wil plaatsen, maar u dat niet ziet zitten, kunt u dit de buurman niet weigeren maar zal hij toch 50 cm, gemeten vanaf de stam van de struiken, tot de erfgrens vrij moeten houden. Op dit uitgangspunt bestaan echter wel uitzonderingen. De belangrijkste is dat gemeentes een afwijkend beleid kunnen vastleggen. Zo komt het nogal eens voor dat een gemeente de voornoemde afstand van 50 cm terugbrengt naar 0 cm. De stam van de struiken kan dan tegen de erfgrens worden geplaatst. In goed overleg kan van de afstand van 50 cm ook worden afgeweken, maar dat zal dan vaak inhouden dat u het met het plaatsen van de haag eens bent. Als uitgangspunt kunt u echter de genoemde 50 cm vanaf de erfgrens aanhouden. Wanneer u dit doet, kunnen veel problemen worden voorkomen.

Een derde veelvoorkomend geschilpunt tussen buren heeft betrekking op de erfgrens, of liever gezegd, de vraag waar deze precies loopt. Soms denkt een van de buren dat de andere buur zijn grond in gebruik heeft. In de praktijk zie ik dat dit vaak ook aanleiding geeft tot hoogoplopende burenruzies. Wanneer er echter discussie ontstaat over de vraag waar de grens tussen twee percelen ligt, kan daarover duidelijkheid worden gegeven door het Kadaster. Een landmeter van het Kadaster komt dan bij u langs en zal u de grens tussen de percelen aanwijzen. Wanneer de ene buur, ondanks het aanwijzen van de juiste grens, toch gebruik blijft maken van het perceel van de andere buur zal de rechter ingeschakeld moeten worden om tot een oplossing te komen. U mag uw buurman dus niet zomaar van uw eigen grond afzetten.

Dit zijn in mijn optiek de meest voorkomende geschillen die de verhouding tussen buren veelal op scherp zetten. Vaak ontstaan dergelijke geschillen echter niet van de een op de andere dag. Ik zie in de praktijk geregeld dat er pas na vele jaren een probleem van wordt gemaakt en pas heel laat wordt geklaagd over bijvoorbeeld de overhangende takken of de plaats waar een haag is geplant. Er wordt dan lange tijd stilgezeten. Soms duur dit stilzitten zo lang dat er sprake is van “verjaring”. Verjaring is een juridisch leerstuk dat betekent dat een bepaalde met de wet strijdige situatie door het verstrijken van een verjaringstermijn wordt gelegaliseerd. In Nederland geldt in het algemeen een verjaringstermijn van 20 jaren. U denkt misschien dat dat lang is, maar het komt geregeld voor dat dergelijke termijnen verstrijken. Wanneer er in zo’n geval sprake is van een voltooide verjaring is de situatie dus gelegaliseerd en kan er door de ene buur niet meer tegen de andere buur worden opgetreden. Door stil te zitten, kunt u zich dus in de voet schieten.

De hiervoor genoemde geschilpunten komen veel voor, maar zijn zeker niet de enige geschilpunten die tussen buren kunnen spelen en de verhouding tussen hen ernstig kunnen verzieken. De schutting en de plaats waar deze moet komen is bijvoorbeeld ook een klassieke aanleiding tot burenruzies. Het voert echter te ver om in mijn column op alle mogelijke geschilpunten in te gaan. Door stil te staan bij de in mijn optiek meest voorkomende problemen hoop ik dat voor u de kans op een burengeschil wordt verkleind. Mocht het onverhoopt toch tot een geschil met de buren leiden, dan geef ik u bij dezen nog een laatste in mijn ogen “gouden tip”: probeer met uw buren meteen in goed overleg tot een oplossing te komen. In een vroeg stadium is de verhouding tussen de buren namelijk nog goed of niet al te ernstig verstoord. Zodra de verhouding tussen de buren wel is verstoord, is de bodem voor een minnelijke regeling totaal verdwenen en zal er niks anders opzitten dan uw advocaat te raadplegen en de rechter in te schakelen.