De rechtsgeldigheid van uw eigendomsvoorbehoud ten opzichte van een (gefailleerde) afnemer

2 juli 2015

U maakt als leverancier ten opzichte van al uw afnemers een eigendomsvoorbehoud bij de door u geleverde zaken. Daarmee probeert u uzelf de nodige zekerheid te verschaffen: zolang uw afnemer de koopprijs niet heeft betaald blijven de door u geleverde zaken uw eigendom. Dat is met name handig indien een van uw afnemers failliet gaat, terwijl uw facturen nog niet betaald zijn. U kunt zich in dat geval ook tegenover de curator in dat faillissement beroepen op uw eigendomsvoorbehoud. Heeft u een rechtsgeldig eigendomsvoorbehoud gemaakt, dan mag u van de curator verwachten dat die u de gelegenheid geeft uw zaken op te halen. Dat komt goed van pas, want van uw onbetaald gelaten facturen zult u waarschijnlijk geen cent terugzien.

Curatoren krijgen veel te maken met schuldeisers die een beroep doen op een gemaakt eigendomsvoorbehoud. Bijna altijd staat dat eigendomsvoorbehoud in de Algemene Voorwaarden van die schuldeisers. Echter, vaak blijken die gemaakte eigendomsvoorbehouden niet rechtsgeldig. In dat geval is de eigendom van de zaken bij de levering toch overgegaan op de afnemer. U moet zich als leverancier bij het maken van een eigendomsvoorbehoud bewust zijn van een aantal valkuilen.

Wilt u dat uw algemene voorwaarden (met daarin een eigendomsvoorbehoud) gelden, dan moet u uw algemene voorwaarden voor of ten tijde van het sluiten van de overeenkomst van toepassing verklaren. Vervolgens moet uw wederpartij de gelding van uw algemene voorwaarden op de overeenkomst aanvaarden. Als uw afnemer met u een overeenkomst sluit terwijl hij weet dat uw algemene voorwaarden daarop van toepassing zullen zijn, blijkt daaruit die aanvaarding. De meest gemaakte fout bij het maken van een eigendomsvoorbehoud is dat de algemene voorwaarden niet voor of ten tijde van het sluiten van de overeenkomst van toepassing worden verklaard. In veel gevallen verwijzen leveranciers bijvoorbeeld pas op hun facturen naar algemene voorwaarden. Dat is te laat, omdat de overeenkomst dan al tot stand is gekomen. In principe gelden de algemene voorwaarden in dat geval niet. Echter, als leverancier en afnemer al lange tijd zaken met elkaar doen gelden de algemene voorwaarden in zulke gevallen soms toch wel.

Verder moet u de algemene voorwaarden volgens de wet aan uw afnemer ‘ter hand stellen’. Meestal moet u uw algemene voorwaarden fysiek aan uw afnemer overhandigen. Soms wordt vergeten de algemene voorwaarden ter hand te stellen. De afnemer (of de curator) is dan vaak niet aan die algemene voorwaarden gebonden. De leverancier is de eigendom van zijn zaken dan kwijt.

Zelfs als u een rechtsgeldig eigendomsvoorbehoud heeft gemaakt is het mogelijk dat u daarop later toch geen beroep meer kunt doen omdat dit is vervallen. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren doordat de zaken door uw afnemer zijn gebruikt en niet meer te onderscheiden zijn van andere zaken of deel zijn gaan uitmaken van een andere zaak. Dit is voor u als leverancier lastig te voorkomen.

Let er dus op dat als u een geldig eigendomsvoorbehoud wilt maken, u uw algemene voorwaarden voor of ten tijde van het sluiten van de overeenkomst van toepassing verklaart. Let er daarnaast op dat u de algemene voorwaarden aan uw afnemers ter hand stelt. U heeft dan meestal een goede positie ten opzichte van uw niet betalende of gefailleerde afnemers.

Voor meer informatie over het eigendomsvoorbehoud of bijstand in een concreet geschil kunt u contact met mij of een van mijn collega’s opnemen.