Extra maatregel UWV: Praktisch Beoordelen

Bij UWV zijn er grote achterstanden als het gaat om de WIA-(her)beoordelingen. Mensen moeten lang wachten op hun beoordeling, wat zorgt voor onzekerheid over het recht op een uitkering en het hebben van een inkomen. Om het aantal wachtenden te verkleinen is een aantal (tijdelijke) maatregelen genomen door UWV en het kabinet. Een van deze maatregelen is het nieuwe Praktisch Beoordelen. Deze maatregel geldt vanaf 1 juli 2024 en is de komende drie jaren van kracht.

Praktisch beoordelen

Praktisch Beoordelen is mogelijk als de werknemer feitelijk nog werkzaamheden verricht. Wanneer een werknemer nog werkzaam is voor de werkgever, wordt onderzocht of een praktische schatting mogelijk is door de arbeidsdeskundige van UWV. Of een praktische schatting mogelijk is, hangt ervan af of wordt voldaan aan de daarvoor geldende criteria.

Praktische schatting vs theoretische schatting

De arbeidsdeskundige kijkt bij een praktische schatting 1) of de werknemer werkzaam is en 2) of een praktische schatting mogelijk is. Voor een praktische schatting moet zijn voldaan aan de volgende criteria:

• De werknemer verricht werkzaamheden feitelijk;
• De werkzaamheden zijn passend bij krachten en bekwaamheden;
• Het werk is algemeen geaccepteerde arbeid;
• Het inkomen is representatief voor de resterende verdiencapaciteit;
• Er is sprake van een voldoende bepaalbaar inkomen.

Met een praktische schatting wordt gekeken naar de daadwerkelijke verdiensten van de werknemer vergeleken met het oorspronkelijke inkomen. Bij een theoretische schatting kijkt de arbeidsdeskundige naar de Functionele Mogelijkheden Lijst die de verzekeringsarts heeft opgesteld, waarmee in theorie wordt beredeneerd wat het arbeidsongeschiktheidspercentage is van de werknemer. Het voordeel van een praktische schatting is dat deze methode een snellere doorlooptijd heeft en dus ‘praktischer’ lijkt te zijn.

Praktisch Beoordelen in de praktijk

Zowel de arbeidsdeskundige als de verzekeringsarts behouden een rol in de praktische beoordeling. De praktische beoordeling blijft dus gebaseerd op arbeidsdeskundig en verzekeringsgeneeskundig onderzoek.

De WIA-beoordeling wordt bij Praktisch Beoordelen vanuit een ander perspectief benaderd. Het startpunt bij de beoordeling is het werk dat wordt verricht door de werknemer. Daarvoor moet uitgebreid onderzoek worden gedaan naar die werkzaamheden en niet zo zeer naar de beperkingen op papier. Dat betekent dat niet langer de belastbaarheid van de werknemer het uitgangspunt is. Bij de claimbeoordeling wordt niet langer onderzocht of de werknemer méér kan verdienen. Er wordt namelijk niet beoordeeld of het maximale is behaald in het werk en er vindt geen vergelijking meer plaats om vast te stellen wat iemand nog met (andere) arbeid kan verdienen.

Praktisch Beoordelen is mogelijk in een situatie op of na 1 juli 2024. Ook herbeoordelingen van een lopende WIA en beoordelingen van het herleven dan wel later ontstaan van een WIA-recht vallen onder de maatregel. Is bij de voorgaande beoordeling een praktische schatting gemaakt? Dan wordt ook het werk dat de werknemer ten tijde van die beoordeling deed betrokken bij een herbeoordeling. Het maakt niet uit dat de werknemer dat werk ten tijde van de herbeoordeling niet meer doet.

Vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers

De vereenvoudigde WIA-beoordeling voor 60-plussers gaat vóór Praktisch Beoordelen. De vereenvoudigde WIA-beoordeling werd eerder al ingevoerd om de druk op het UWV te verlichten en de achterstanden in de WIA-beoordelingen weg te kunnen werken. Per 1 januari 2025 is het UWV gestopt met deze vereenvoudigde WIA-beoordeling, maar in de voorjaarsnota van 2025 is aangekondigd dat vanaf september 2025 de vereenvoudigde beoordeling opnieuw wordt ingezet voor een periode van twee jaar.

Werknemers die op het moment dat zij de wachttijd van 104 weken bereiken 60 jaar of ouder zijn, kunnen als gevolg van de vereenvoudigde WIA-beoordeling hun WIA-beoordeling versneld afhandelen. Kiest de werknemer en/of de werkgever niet voor de vereenvoudigde WIA-beoordeling en werkt de werknemer die 60 jaar of ouder is? Dan is de maatregel Praktisch Beoordelen van toepassing.

Tot slot

Praktisch Beoordelen is een maatregel van UWV en het kabinet om het aantal wachtenden voor een WIA-beoordeling of -herbeoordeling te verkleinen. Het betreft een nieuwe werkwijze van UWV waarvan op dit moment nog onduidelijk is hoe deze werkwijze in de praktijk zal uitpakken. Bij ontwikkelingen op het gebied van Praktisch Beoordelen houden wij u op de hoogte.

Dit artikel is in augustus 2025 bijgewerkt