Ondernemingen die jarenlang te hoge posttarieven hebben betaald: het CBb opent de deur voor compensatie

De zakelijke postmarkt is de afgelopen jaren sterk veranderd. Veel organisaties zijn geconfronteerd met forse tariefstijgingen, minder concurrentie en beperkte onderhandelingsruimte. Met de recente uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) over de overname van Sandd door PostNL (ECLI:NL:CBB:2025:629) is nu definitief bevestigd dat deze marktontwikkeling is ontstaan na een reeks onrechtmatige besluitvormingsstappen. Dat heeft belangrijke gevolgen voor zakelijke postverzenders die vermoeden dat zij te veel hebben betaald.

Hoe de vergunningverlening rondom PostNL/Sandd misging

De overname van Sandd speelde al langer. In 2019 vroeg PostNL een vergunning aan op grond van de Mededingingswet om Sandd over te nemen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) weigerde die vergunning, omdat de fusie een monopolie zou creëren en tot mededingingsproblemen en prijsstijgingen zou leiden. En dat is onlangs door het CBb bevestigd, waarmee vaststaat dat de overname in strijd met de wet heeft plaatsgevonden. De overheid had de vergunningen niet mogen verlenen.

Waarom de overname niet kan worden teruggedraaid

Hoewel alle besluiten die de overname mogelijk maakten zijn vernietigd, blijft de fusie zelf in stand. Dat komt omdat de transactie in 2019 al volledig was uitgevoerd en Sandd inmiddels is geïntegreerd in PostNL. In het bestuursrecht bestaat geen mechanisme om een privaatrechtelijke overname automatisch terug te draaien. De marktstructuur is onomkeerbaar – maar dat maakt het schadevraagstuk juist actueler.

Prijsstijgingen zakelijke post: directe schade door onrechtmatige besluiten

Sinds 2020 zijn de posttarieven voor zakelijke klanten substantieel gestegen. De ACM waarschuwde destijds al dat de fusie tot prijsopdrijving zou leiden. Zonder de (onrechtmatige) vergunningverlening zou Sandd nog actief zijn geweest en had PostNL niet de huidige marktmacht kunnen benutten. De financiële gevolgen voor zakelijke verzenders zijn concreet en meetbaar:

• hogere posttarieven per stuk;
• verdwenen volumekortingen;
• verminderd vermogen om te onderhandelen over contractprijzen;
• hogere kosten voor periodieke facturatie, klantcommunicatie of direct mail.

De CBb-uitspraak maakt een claim op schadevergoeding zakelijke post daarmee niet alleen juridisch verdedigbaar, maar geeft ook richtlijnen voor de beoordeling van de hoogte van de schade.

Schade verhalen op de Staat én mogelijk op PostNL

De Staat kan aansprakelijk zijn voor de schade die is ontstaan door de vernietigde vergunningen en de onrechtmatige besluitvorming. Daarnaast kan in bepaalde gevallen ook PostNL zelf in beeld komen, omdat het bedrijf heeft geprofiteerd van een monopoliepositie die zonder deze besluiten niet zou hebben bestaan.

Voor welke organisaties is schadevergoeding interessant?

Met name organisaties met grote postvolumes hebben mogelijk aanzienlijke schade geleden. Denk aan:

• banken, zorginstellingen, verzekeraars en energiebedrijven;
• webshops, logistieke dienstverleners en fulfilmentbedrijven;
• incassobureaus, financiële dienstverleners en overheidspartijen;
• organisaties met periodieke communicatie- of facturatiestromen.

In veel gevallen loopt de potentiële schade op tot tientallen of zelf honderdduizenden euro’s.

Wilt u weten welke mogelijkheden er voor uw organisatie zijn?

Organisaties die vermoeden dat zij schade hebben geleden door de PostNL/Sandd-overname kunnen vrijblijvend contact opnemen om hun situatie te bespreken. DeHaan Advocaten en Notarissen beschikt over ruime ervaring met aansprakelijkheidsrecht en met het beoordelen en procederen in complexe schadedossiers, waaronder zaken waarin marktverstoringen en onrechtmatige overheidsbesluiten centraal staan.