Arbeidsrecht update | Het kabinet wil af van grijs gebied tussen werknemers en ZZP-ers

Lees in één minuut de ontwikkelingen van de afgelopen week:

De regels voor het werken met werknemers en zelfstandigen worden mogelijk verduidelijkt. Hierdoor kunnen werkgevers straks beter inschatten of een klus door een zelfstandige of door een werknemer moet worden uitgevoerd. Ook voor werkenden wordt helderheid verschaft. Daarnaast worden werkenden met beperkte onderhandelingsmacht ondersteund bij het opeisen van hun arbeidsovereenkomst.

Het wetsvoorstel verduidelijking arbeidsrelaties en rechtsvermoeden is op 6 oktober 2023 in internetconsulatie gegaan. Dit voorstel is één van de maatregelen van het kabinet om schijnzelfstandigheid tegen te gaan en meer ruimte te bieden aan ondernemers. Ook moet het bijdragen aan het herstellen van de balans tussen het werken met zelfstandigen enerzijds, en het werken met werknemers anderzijds.

Verduidelijking beoordeling arbeidsrelatie

Een arbeidsovereenkomst wordt gekenmerkt door het bestaan van een gezagsverhouding tussen de werknemer en de werkgever. Een werknemer verricht de arbeid ‘in dienst van’ de werkgever. Dit gezagselement onderscheidt een werknemer van een zelfstandige. Dit open geformuleerde begrip zorgt regelmatig voor onzekerheid en onduidelijkheid. Eerder dit jaar probeerde de Hoge Raad in haar Deliveroo uitspraak duidelijkheid te scheppen, door gezichtspunten en omstandigheden te benoemen die van belang zijn bij de beoordeling van de arbeidsrelatie. Het kabinet heeft nu besloten de wetgeving rond het ‘werken in dienst van’ te verduidelijken.

In het nieuwe voorgestelde toetsingskader is het antwoord op een aantal vragen van belang:

1. Hoe wordt de werkende aangestuurd en gecontroleerd? Heeft de werkende alle vrijheid of staat hij onder leiding van een ander?
2. Doet de werkende werk dat structureel wordt gedaan in de organisatie? Heeft hij een vaste plek in de organisatie? En doet hij hetzelfde werk als werknemers?
3. Of werkt de werkende juist zelfstandig, voor zijn eigen rekening en risico?

Met het antwoord op bovenstaande vragen moet verduidelijking worden geschept over de beoordeling van de arbeidsrelatie. Bedrijven die iemand willen inhuren en werkenden kunnen zich op dit toetsingskader richten. Zo stelt Minister van Gennip: “Met deze verduidelijking kunnen werkgevenden en zelfstandigen straks beter uit de voeten. Zonder bij opdrachten een berg jurisprudentie uit te moeten zoeken.”.

Rechtsvermoeden uurtarief

Naast de verduidelijking van het ‘gezag’, wordt ook een rechtsvermoeden ingevoerd op basis van het tarief waarvoor iemand werkt. Werkt iemand voor een beloning van lager dan € 32,24 per uur dan wordt vermoed dat sprake is van een arbeidsovereenkomst. Het is dan aan de werkgever om aan te tonen dat dit niet zo is.

Het doel van deze maatregel is om het voor werkenden makkelijker te maken om een arbeidsovereenkomst op te eisen. Daarnaast dient het als hulpmiddel voor werkgevers. Bij werkzaamheden tegen een uurtarief onder de norm, kan nu beter beoordeeld worden of de klus door een zelfstandige gedaan kan worden, of dat er in beginsel sprake moet zijn van een arbeidsovereenkomst.